Ελάχιστος απαραίτητος εξοπλισμός

Το πιο δημοφιλές και προσιτό τηλεσκόπιο που μπορεί να αποκτήσει κάποιος για να ξεκινήσει την αστροφωτογραφία είναι ένα διοπτρικό ED αποχρωματικό τηλεσκόπιο μικρής διαμέτρου 66-80mm με κόστος από 250 – 500 € περίπου . Με αυτό το τηλεσκόπιο και μία ρομποτική ισημερινή στήριξη τύπου ΕQ5 με κόστος από 700-1100 € περίπου μπορεί να έχει αξιόλογα αποτελέσματα. Η μικρή εστιακή του και το μικρό βάρος του βοηθούν την ισημερινή στήριξη με μία καλή πολική ευθυγράμμιση να γίνουν λήψεις μεγάλης διάρκειας πάντα με την βοήθεια οδήγησης

Τι ακριβώς όμως είναι αυτή η περιβόητη οδήγηση. Η προσπάθεια που κάνει η στήριξη να παρακολουθήσει την περιστροφή της γης είναι επιτυχής μόνο όμως για παρατήρηση και φωτογράφηση μερικών δευτερολέπτων. Τα φτηνά μηχανικά της συστήματα - φτηνά εάν σκεφτείς ότι στηρίξεις για ερασιτέχνες μπορεί να φτάσουν έως με 15.000 € και για τα επαγγελματικά τηλεσκόπια ξεκινούν από εξαψήφια νούμερα - όπως μοτέρ, γρανάζια, ρουλεμάν .. και η μη τέλεια πολική ευθυγράμμιση οδηγούν σε περιοδικά σφάλματα με αποτέλεσμα η κίνηση των αστέρων μετά από μερικά δευτερόλεπτα και πάνω αρχίζει να γίνεται εμφανή. Την λύση την δίνει η οδήγηση, με ένα μικρό σε διάμετρο (60-80) mm αρωματικό διοπτρικό τηλεσκόπιο τοποθετημένο παράλληλα ή από επάνω στο φωτογραφικό τηλεσκόπιο. Κεντράρουμε ένα αστέρι και προσπαθούμε να το κρατήσουμε στο κέντρο δίνοντας τις ανάλογες εντολές στην στήριξη.

Μία μέθοδος οδήγησης είναι η οπτική παρακολούθηση του οδηγητικού αστέρα και η διόρθωση των σφαλμάτων με την μικρότερη ταχύτητα από το χειριστήριο. Η μέθοδος αυτή είναι ιδιαίτερα κουραστική και αναποτελεσματική για μεγάλες εκθέσεις και έχει ουσιαστικά καταργηθεί.

Την θέση του προσοφθάλμιου έχει πάρει μία μικρή οδηγητική κάμερα η οποία μπορεί να είναι από μία web κάμερα (50-90 € ) έως μία πιο εξειδικευμένη μικρή CCD (από 200-450 € ) η οποία είναι συνδεδεμένη με Η/Υ και μέσω ενός λογισμικού (PHD,GUIDEMASTER δύο αξιόλογα ελεύθερα λογισμικά ) δίνει τις διορθωτικές εντολές στην στήριξη μέσω μίας ειδικής θύρας ST4.

Βάση όλων των παραπάνω ένας ελάχιστος προτεινόμενος απαραίτητος εξοπλισμός για την φωτογράφηση βαθέως ουρανού είναι :

Τηλεσκόπιο για φωτογράφηση :
Διοπτρικό Aποχρωματικό 66-80mm προτείνω το δοκιμασμένο από αρκετούς ερασιτέχνες τα Sky Watcher ED80/600 με κόστος περίπου 350 € και το  Wulliam optics ED 70/420.

Ισημερινή στήριξη με μοτέρ:
Sky Watcher ΗEQ5 & EQ6 Pro αξιόλογες ρομποτικές στηρίξεις με κόστος περίπου από 900-1200 €

DSLR κάμερα & ντε-κλασέρ:
Canon EOS σειρά 450D, 500D, 550D με κόστος από 400-600 € ανάλογα το μοντέλο (δεν προτείνω την λύση της CCD λόγω ότι εάν το έκανα θα πρότεινα απευθείας μονόχρωμη με αποτέλεσμα να χρειαζόμαστε LRGB φίλτρα & τροχό που θα ανέβαζαν το κόστος για έναν ελάχιστο αξιόλογο εξοπλισμό από 1.500 € και πάνω )

Οδηγητικό τηλεσκόπιο :
Τροποποιημένο Finder 8χ50 ή 9x50, εναλλακτικά ένα μικρό διοπτρικό αρωματικό 70-80mm, με κόστος αγοράς περίπου από 70-250 €

Οδηγητική κάμερα :
Προτείνω την τροποποιημένη WEB cam QHY5 με θύρα ST4 με κόστος περίπου 190 €.

Το συνολικό κόστος των παραπάνω είναι περί των 2500 € (μαζί με κάποια άλλα απαραίτητα αξεσουάρ που δεν αναφέρονται) σε καινούργια από την Ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά. Αγορές από τις ΗΠΑ και KINA είναι πολύ πιο συμφέρουσες αλλά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη την πιθανότητα εκτελωνιστικών εξόδων. Στην αγορά μεταχειρισμένων όλα τα παραπάνω μπορεί να βρεθούν σε πολύ καλύτερες τιμές. Με τον παραπάνω ή ανάλογο προτεινόμενο εξοπλισμό και εφόσον εκμεταλλευτεί στο μέγιστο μπορούν να παραχθούν έξοχα φωτογραφικά αποτελέσματα.Εκτός των παραπάνω θα χρειαστούν ένας φορητός ή σταθερός υπολογιστής, παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, διαφορετικά γεννήτρια ή συσσωρευτές αυτοκινήτων 12 V.

Και τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Η αστροφωτογραφία δυστυχώς δεν μπορεί να γίνει από τον καναπέ του σαλονιού σας, ούτε στο μπαλκόνι ή την ταράτσα μίας οικίας σε μεγαλούπολη, λόγω της έντονης φωτορύπανσης ( http://www.darksky.gr ). Φορτώστε λοιπόν τον εξοπλισμό σας και κατευθυνθείτε μακριά από την πόλη και κατά προτίμηση σε μεγάλο υψόμετρο - για μείωση των ατμοσφαιρικών διαταραχών. Με λίγα λόγια σας λέω «πάρτε τα βουνά». Η καλύτερη λύση βεβαία είναι η κατασκευή ενός ερασιτεχνικού αστεροσκοπείου για την μόνιμη εγκατάσταση του εξοπλισμού σας , αλλά αυτό ανήκει σε άλλο κεφάλαιο. Φυσικά όλα αυτά καιρού επιτρέποντος.

Ελπίζω η παραπάνω συνοπτική παρουσίαση να βοηθήσει τον επίδοξο αστροφωτογράφο να πάρει μία εικόνα για το τι είναι η αστροφωτογραφία όπως και να καταλήξει σε έναν εξοπλισμό για τον οποίο δεν θα μετανιώσει. Θα πρότεινα δε προτού προβεί στην αγορά του εξοπλισμού να επιδιώξει να παρακολουθήσει από κοντά την όλη διαδικασία λήψεων και επεξεργασίας από άλλους ερασιτέχνες σε μία από τις φωτογραφικές τους εξορμήσεις.

Θα σας συμβούλευα μην απογοητευθείτε αν στην αρχή εάν τα αποτελέσματα δεν είναι παρόμοια με αυτά που βλέπετε από εμπειρότερους αστροφωτογράφους. Κάθε αρχή και δύσκολη, το αποτέλεσμα θα έρθει και θα είναι ανάλογο με τον χρόνο που ο καθένας μπορεί να αφιερώσει όπως και τον ζήλο που θα επιδείξει. Μεγάλη σημασία δεν έχει μόνο ο εξοπλισμός, όπως λέει και ένας φίλος αστροφωτογράφος την καλή αστροφωτογραφία δεν την κάνουν τα εργαλεία αλλά ο "Μάστορας".

Καλές φωτογραφίσεις!
Φαρμακόπουλος Αντώνης